همه ی انسان ها در طول زندگی ممکنه با تروماهای کوچک و بزرگی روبرو بشن که نتونستن اونهارو توی ذهنشون حل کنن و برای همیشه توی ذهنشون به صورت یه خاطره بد باقی مونده و تبدیل شده به یه تجربه بد و ناخوشایند که اثرات مخربی روی زندگی گذشته و حال و آیندشون میتونه داشته باشه که خوب قطعا خیلی هامون برای حل اونها به روان شناس یا حتی روانپزشک مراجعه کردیم و درمانگرها برای کمک به ما از روش ها و رویکردها ی مختلفی استفاده میکنن. یکی از رویکردهایی که برای تروماهای مخصوصا بزرگ مثل آزار جنسی ، مرگ عزیزان ، زلزله، سیل و…و تروماهای کوچیک مثل مهاجرت ، افسردگی ، اضطراب ، پنیک و…میشه ازش استفاده کرد رویکرد حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد یا ای ام دی آر (EMDR) یک شیوه ی درمانی است که توسط فرانسیس شاپیرو در اواخر دهه هشتاد میلادی برای کاهش استرس ناشی از آسیب های روانی ابداع شده.
تجارب مطالعاتی نشون داده که این روش در کمک به درمان بیمارانی که از مشکلات ناشی از تجربه های آسیب زا و خاطرات ناخوشایند اضطراب ،کابوس های شبانه،بی خوابی مزمن ،تجاوز ،حوادث معذب کننده،سوگواری و مشکلات هیجانی دیگه رنج میبرند بسیار موثره در دهه ۸۰ میلادی فرانسیس شاپیرو، روانشناس آمریکایی،حین مطالعاتی که انجام داد مشاهده کرد زمانی که دچار استرس میشه چشمهاش نا خودآگاه به سرعت حرکت میکنن پس متوجه شد که هنگام اضطراب اگه بتونه حرکات چشم رو کنترل کنه و اونها رو دست بگیره و به طور مشخص حرکت بده از شدت اضطراب کم میشه و روی همین دریافت ایده ی EMDR شکل گرفت . کاربرد این روش برای بیمارانی هست هست که در گذشته خودشون با اتفاقاتی درگیر شدن که همچنان با یادآوری اونها رنج میبرن و هنوز نتونستن با خاطره اونها کنار بیان .
شاپیرو اولین بار یافته های خودشون رو توی مجله تراماتیک استرس منتشر کرد و انجمن روانشناسی آمریکا انجام EMDR رو به شدت توصیه میکنه.
روش درمان EMDR به این صورته که بیمار روی حادثه بد یا خاطره بد خودش تمرکز میکنه و ممکنه که فرد از اون خاطره یه تصویر تار و مبهم داشته باشه و علتش هم اینه که ما از خاطرات بدمون توی ذهنمون فرار میکنیم .
هدف اینه که در جریان درمان آگاهی مراجع به اون قسمت مغز که اطلاعات اونجا ذخیره شده هدایت بشه به بیان دیگه بعد از اینکه فضای امن درمانی ایجاد شد تصویر ذهنی بیمار از حادثه فراخوانی میشه ،باورهای منفی مرتبط با اون خاطره ردیابی میشه و شدید ترین محتوای ذهنی وارد هشیاری فرد میشه و به مرور زمان فرد یاد میگیره که به این تصاویر و باورهای آزار دهنده عادت کنه و به موازات اون از بار هیجانی باورهای منفی از شدت اونا کم میشه و باورهای مثبت و منطقی جای اونهارو میگیره و بعد از اینکه مراجع تونست تصویر سانحه رو توی خودش بازسازی کنه ازش خواسته میشه که خودش رو توی اون موقعیت ارزیابی کنه و به عبارت دقیق تر اون باید خود گویی های منفیش رو به زبون بیاره این خودگویی های منفی همون ارزیابی ها و باورهای ناسازگارانه فرد درباره خودش هست که به اون شناخت منفی گفته میشه و معمولا در قالب جملاتی مثل من بی ارزشم /من بدم/من ناتوان هستم / نمایان میشه .به عنوان مثال شناخت مشترک منفی برای اغلب قربانیانی که در کودکی مورد سواستفاده قرار گرفتند “من دوست داشتنی نیستم” هست نکته مهم درباره شناخت منفی اینه که باور مربوط به حادثه ای در زمان گذشته است ولی به زمان حال بیان میشه.
ای ام دی آر (E M DR)یک روش جدید درمانی است که شکل پیچیده و منسجمی از الحاق بسیاری از جنبه های رویکردهای مختلف روانشناسیه که امروزه در خط اول درمان برای بسیاری از درمانگران محسوب میشه.
حساسیت زدایی منظم از طریق حرکات چشم و باز پردازش منظم چگونه اثر خود را میگذارد ؟
تا حالا چند فرضیه مطرح شده؛
فرضیه اول: EMDR چیزی جز یک نوع مواجهه نیست و اثر بخشی این درمان از طریق مواجهه فرد با خاطراتی که از آنها اجتناب میکرده صورت میپذیرد.
فرضیه دوم: در پژوهش های انجام شده با بهره گیری از نتایج تجربی اخیر از حیطه مطالعات در سیستم لیمبیک مغز ،نوروبیولوژی آسیب های شدید و خواب رم به تبیین چگونگی عملکرد حرکات چشم در EMDR پرداخته شده و این احتمال مطرح شده که چگونه پردازش اطلاعات در EMDR به مرور ، عملکرد های عالی مغز را توانمند میسازد تا به درون داده های ساختار لیمبیک غلبه کند و با افزایش انسجام عملکرد کلیه سیستم ها به کم شدن عملکرد سیستم لیمبیک بیانجامد و اثر کیذلینگ را کاهش دهد و در نتیجه به افزایش انسجام در عملکرد سیستم تالامیک و آمیگدال ،هیپوکامپ و قشر مخ منجر شود .به نظر میرسد در نگاه اول حرکات چشم جریان یک سو برتری نیمکره ای را تصحیح میکند و به مغز این اجازه را میدهد تا عملکرد بین دو نیمکره را متعادل کند و این تعادل را حفظ کند.
فرضیه سوم: کاهش وضوح و بار هیجانی خاطره آسیب زا از طریق تحمیل یک تکلیف اضافی ( حرکات چشم) به ظرفیت محدود کاری است .یاد آوری یک خاطره به منابع و ظرفیت محدود حافظه کاری بستگی دارد اگر یک تکلیف ثانویه در خلال یاد آوری اجرا شود که در تخصیص این ظرفیت سهیم شود ،ظرفیت کمتری در دسترس یاد آوری حادثه خواهد بود و درنتیجه خاطره با وضوح و هیجان کمتری تجربه خواهد شد حرکات چشم با عنوان چنین تکلیف ثانویه ای به حافظه کاری تحمیل میشود ،خاطرات نه تنها در خلال یادآوری بلکه همچنین در خلال یادآوری مجدد خاطره پس از جلسه حرکات چشم محو میشوند.
شما عزیزان میتوانید با شرکت در جلسات فردی یا گروهی EMDR با سرکار خانم قربانی نژاد از شر خاطرات یا تروماهایی که در گذشته داشتید و یا حتی ترس هایی که نسبت به آینده دارید رها بشید.
پس همین الان نوبت مشاوره خودتون رو رزرو کنید.
